Bronisław Marian Jakubowski, urodzony 22 sierpnia 1896 roku w Rozwadowie, to postać o znacznym wpływie na historię Polski. Jako kapitan intendent Wojska Polskiego, jego działalność obejmowała nie tylko kwestie wojskowe, ale również działalność niepodległościową, która miała kluczowe znaczenie w trudnych czasach historycznych. Jego losy tragicznie zakończyły się w Katyniu, gdzie zginął w okresie od 16 do 19 kwietnia 1940 roku.
Życiorys
Bronisław Jakubowski przyszedł na świat w rodzinie Michała i Marii z Hilbów. Ukończył szkołę podstawową oraz gimnazjum w Kołomyi. W młodości angażował się w działalność skautową oraz był członkiem „Strzelca”. Już od sierpnia 1914 roku służył w Legionach Polskich, gdzie został wcielony do 2 pułku piechoty. Brał aktywny udział w kampanii karpackiej. Po ukończeniu kursu dla podchorążych Legionów Polskich w 1915 roku, został skierowany do c. i k. 50 pułku piechoty, pełniąc funkcję tłumacza. Po kryzysie przysięgowym, jako obywatel austriacki, został wcielony do armii austriackiej i wysłany na front włoski. Wkrótce dostał się do niewoli, a razem z innymi Polakami związał się z 6 pułkiem piechoty im. Zawiszy Czarnego Armii gen. Hallera w La Mandria di Chivasso koło Turynu. Po przybyciu do Francji, w czerwcu 1919 roku, powrócił do ojczyzny. W składzie pułku, który przemianowano na 45 pułk Strzelców Kresowych, walczył z bolszewikami na froncie podolskim, m.in. uczestnicząc w zajęciu Kijowa.
W okresie międzywojennym kontynuował służbę wojskową. Początkowo pracował w Ministerstwie Spraw Wojskowych, a w 1922 roku został wysłany na kurs do Szkoły Podchorążych w Grudziądzu. Po ukończeniu kursu awansował na podporucznika i został skierowany do 1 pułku piechoty Legionów w Wilnie. W latach 1923–1925 służył w 41 pułku piechoty w Suwałkach, gdzie pełnił funkcję oficera kompanii oraz oficera administracyjnego. W dniu 1 stycznia 1925 roku uzyskał awans na porucznika. W latach 1925–1926 był młodszym oficerem oraz oficerem administracyjnym w 28 pułku Strzelców Kaniowskich w Łodzi. Od 1926 roku kontynuował służbę w 74 Górnośląskim pułku piechoty w Lublińcu jako oficer kompanii, praktykując w 1928 oraz 1932 roku. W 1937 roku rozpoczął pracę jako płatnik w Szkole Podchorążych dla Podoficerów w Bydgoszczy. W marcu 1939 roku został mianowany kapitanem i w tym samym miesiącu podjął służbę w batalionie KOP „Słobódka”, gdzie zajmował stanowisko oficera płatnika. Przed wybuchem II wojny światowej był płatnikiem batalionu Korpusu Ochrony Pogranicza „Słobódka II”. W dniu 24 sierpnia 1939 roku batalion został włączony w skład 3 pułku piechoty KOP, który został sformowany w trybie mobilizacji alarmowej.
W wrześniu 1939 roku stawił czoła niemieckim wojskom na Suwalszczyźnie, będąc częścią SGO „Narew”. 13 września 3 pułk KOP został przekształcony do rejonu Równego i Kostopola na Wołyniu. W trakcie walk w dniach 21-22 września, Jakubowski brał udział w starciach z Armią Czerwoną w okolicach wsi Borowicze. Następnego dnia, w rejonie Radoszyna, jego pułk skapitulował po intensywnej walce z oddziałami sowieckimi, co doprowadziło do jego niewoli. Po dostaniu się do rąk wroga, został umieszczony w obozie NKWD w Kozielsku. Zgodnie z danymi na grudzień 1939 roku, był jeńcem tego obozu. W dniach 15-17 kwietnia 1940 roku został przekazany do dyspozycji naczelnika obwodu smoleńskiego NKWD i figurował na liście wywózkowej nr 032/1 z 14.04.1940 roku, zajmując pozycję 56. Zginął między 16 a 19 kwietnia 1940 roku z rąk NKWD w lesie katyńskim. Jego tożsamość została potwierdzona podczas ekshumacji prowadzonej przez wojska niemieckie w 1943 roku, a zapis dotyczący tego zdarzenia znajduje się w dzienniku ekshumacji z datą 24.05.1943. Figuruje również na liście AM-243-2904 oraz liście Komisji Technicznej PCK jako numer 02904. Przy jego szczątkach znaleziono m.in. zaświadczenie ze szpitala polowego, świadectwo szczepień obozowych, medalik z łańcuszkiem oraz modlitewnik. Nazwisko Jakubowskiego znajduje się w dokumentacji ofiar (pod nr 2904), opublikowanej w Gońcu Krakowskim nr 153 oraz w Nowym Kurierze Warszawskim nr 156 z 1943 roku (pod nr 02904). Jego rodzina prowadziła poszukiwania informacji przez Biuro Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie do roku 1947.
Jakubowski był żonaty oraz miał syna. 5 października 2007 roku minister obrony narodowej, Aleksander Szczygło, mianował go pośmiertnie na stopień majora. Uroczystości związane z tym awansem odbyły się 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w ramach wydarzenia „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Ordery i odznaczenia
Bronisław Jakubowski był osobą wyróżniającą się, obdarzoną bogatym dorobkiem odznaczeń. Jego poświęcenie i zasługi w służbie ojczyzny zostały docenione poprzez szereg wysokich odznaczeń państwowych, które odzwierciedlają jego wkład w walkę o niepodległość oraz wojnę.
- Krzyż Walecznych,
- Medal Niepodległości – przyznany 3 czerwca 1933 roku „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
- Srebrny Krzyż Zasługi – nadany w 1938 roku „za zasługi w służbie wojskowej”,
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
- Krzyż Kampanii Wrześniowej – pośmiertnie przyznany 1 stycznia 1986 roku,
- Medal Waleczności.
Każde z tych odznaczeń symbolizuje niezwykłe poświęcenie oraz zaangażowanie w sprawy narodowe, które Bronisław Jakubowski wykazał przez całe swoje życie.
Przypisy
- Убиты в Катыни 2015, s. 863.
- Rybka i Stepan 2006, s. 939.
- Rybka i Stepan 2006, s. 346.
- Rybka i Stepan 2003, s. 500.
- Księga Cmentarna Katynia 2000, s. 219.
- Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 05.10.2007 r. w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie.
- M.P. z 1933 r. nr 131, poz. 172.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 3 z 11.11.1938 r., s. 42.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 13 z 11.11.1933 r., s. 285.
- Rocznik Oficerski 1932, s. 103.
- Rocznik Oficerski 1928, s. 88, tu odznaczony dwukrotnie.
- Rocznik Oficerski 1928, s. 270.
- Rocznik Oficerski 1932, s. 602.
- Auswaertiges Amt - Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, 1943, s. 243.
- JędrzejJ. Tucholski JędrzejJ., Mord w Katyniu, 1991, s. 121.
- Zarządzenie Ministra Spraw Wojskowych Nr 1/86 w sprawie nadania odznaki pamiątkowej „Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939”, „Dziennik Ustaw RP”, 1986-04-10, s. 30, Londyn: Minister Sprawiedliwości.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Feliks Borecki | Jerzy Bondorowski | Jerzy Gotowała | Eugeniusz Zagłoba-KaniowskiOceń: Bronisław Jakubowski