Jerzy Stefan Gotowała, urodzony 9 czerwca 1941 roku w Rozwadowie, to postać o znaczącym dorobku w historii Wojska Polskiego. Jako generał broni, nie tylko pełnił ważne funkcje wojskowe, lecz także zyskał uznanie jako wybitny pilot wojskowy, posiadający najwyższy stopień umiejętności – pilot I klasy.
W ciągu swojej kariery, Jerzy Gotowała piastował stanowisko dowódcy Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej w latach 1990-1995, co podkreśla jego istotny wkład w rozwój polskich sił powietrznych.
Warto również zaznaczyć, że jest on profesorem doktor habilitowanym w dziedzinie historii wojskowości, co świadczy o jego głębokiej wiedzy i zaangażowaniu w badania naukowe związane z militariami.
Życiorys
Jerzy Gotowała urodził się w rodzinie Stefana (1910-1978) oraz Heleny z Kropidłowskich (1912-1996). Jego edukacja rozpoczęła się w Szczawnie-Zdroju, gdzie w 1955 roku ukończył szkołę podstawową. W 1959 roku, po zdaniu egzaminu maturalnego w liceum ogólnokształcącym w Wałbrzychu, rozpoczął przygodę z lotnictwem, uczestnicząc w kursie spadochronowym w Aeroklubie Jeleniogórskim.
W Ligocie Dolnej odbył szkolenie szybowcowe, co połączył z dalszym kształceniem w ramach Lotniczego Przysposobienia Wojskowego w Słupsku, gdzie przeszedł podstawowe szkolenie samolotowe w Aeroklubie Słupskim. W 1959 roku rozpoczął studia w Oficerskiej Szkole Lotniczej w Dęblinie, którą ukończył w 1962 roku, otrzymując przydział do 26 pułku lotnictwa myśliwskiego w Zegrzu Pomorskim.
W 1965 roku awansował na stanowisko dowódcy klucza, a w 1967 roku został nawigatorem eskadry lotniczej. Następnie, 1 października 1970 roku, rozpoczął studia w Akademii Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w Rembertowie. Jego kariera osadła się w 10 pułku lotnictwa myśliwskiego w Łasku, gdzie objął stanowisko zastępcy dowódcy ds. szkolenia 1 września 1973 roku. Po odejściu w maju 1976 roku, pełnił rolę dowódcy 39 pułku lotnictwa myśliwskiego w Mierzęcicach.
W lipcu 1981 roku został mianowany szefem lotnictwa w 2 Korpusie Obrony Powietrznej w Bydgoszczy, a w 1983 roku objął stanowisko zastępcy szefa Lotnictwa Wojsk Obrony Powietrznej Kraju w Warszawie. 16 grudnia 1985 roku przejął dowództwo nad 3. Korpusem Obrony Powietrznej Kraju we Wrocławiu, sprawując tę funkcję do 1 grudnia 1987 roku, kiedy to został szefem Sztabu Wojsk Lotniczych.
4 września 1989 roku zastąpił gen. dyw. pil. Tytusa Krawczyca na stanowisku dowódcy Wojsk Lotniczych. Po reorganizacji tej formacji oraz ich scaleniu z Wojskami Obrony Powietrznej Kraju 27 lipca 1990 roku, został mianowany pierwszym dowódcą nowo utworzonych Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej. 25 września 1995 roku objął stanowisko szefa Inspektoratu Obrony Terytorialnej, a także zastępcy szefa Sztabu Generalnego WP.
W ostatnich latach swojej służby, Jerzy Gotowała pełnił także funkcję zastępcy komendanta Akademii Obrony Narodowej ds. naukowych. W stan spoczynku przeszedł 15 maja 2001 roku. Warto dodać, że posiada uprawnienia pilota wojskowego pierwszej klasy, z nalotem wynoszącym 2960 godzin, z czego 2410 godzin spędził w powietrzu na samolotach naddźwiękowych.
Kariera naukowa
W 1978 roku Jerzy Gotowała obronił swoją pracę doktorską, która nosiła tytuł „Prowadzenie swobodnych walk powietrznych na współczesnych samolotach myśliwskich”. Był to istotny moment w jego karierze naukowej, pokazujący jego zaangażowanie w dziedzinie lotnictwa.
Od 2004 roku pełnił funkcję prorektora do spraw naukowych w Akademii Obrony Narodowej, a wcześniej, od 27 marca 1997 roku, był zastępcą komendanta tej instytucji. Jego działalność w Akademii utwierdziła go w roli kluczowego lidera w dziedzinie obronności.
W 2001 roku uzyskał stopień doktora habilitowanego w wyniku pracy zatytułowanej „Lotnictwo w operacjach wojskowych 1914-2000”. Ta rozprawa sprawiła, że zyskał jeszcze większe uznanie wśród naukowców. Obecnie jest profesorem uczelnianym w Akademii Obrony Narodowej.
Warto również dodać, że zgodnie z postanowieniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 12 stycznia 2012 roku, otrzymał tytuł naukowy profesora nauk humanistycznych, co uwieńczyło jego dotychczasowe osiągnięcia i zaangażowanie w rozwój naukowy.
Życie prywatne
W 1965 roku Jerzy połączył swoje życie z Ryszardą, osobą pochodzącą z rodziny Chlebików. Niestety, Ryszarda odeszła z tego świata w 1994 roku. Owocem ich małżeństwa jest dwoje dzieci: syn Jacek oraz córka Anna.
Awanse
Jerzy Gotowała w swojej karierze wojskowej przeszedł przez szereg awansów. Poniżej przedstawiono chronologiczny wykaz jego stopni wojskowych:
- podporucznik – 1962,
- porucznik – 1965,
- kapitan – 1968,
- major – 1973,
- podpułkownik – 1976,
- pułkownik – 1981,
- generał brygady – 1986,
- generał dywizji – 1989,
- generał broni – 1996.
Publikacje
Jerzy Gotowała jest autorem wielu znaczących publikacji, które wnikliwie analizują historię, rozwój oraz aspekty techniczne lotnictwa.
- Splątane wiraże: taktyka walk i bitew powietrznych lotnictwa myśliwskiego wczoraj, dziś i jutro (Warszawa, 1992, Wyd. Bellona, ISBN 83-11-07955-2),
- Splątane wiraże 2 (Warszawa, 1992, Wyd. Bellona, ISBN 83-11-08624-7),
- Kamieniem z nieba (Warszawa, 1994, Wyd. Bellona, ISBN 83-11-08339-8),
- Już nie ujrzysz słońca (Warszawa, 1999, Wyd. Bellona, ISBN 83-11-08877-2),
- Pamięci lotników wojskowych 1945-2003 (Warszawa, 2003, Wyd. Bellona, ISBN 83-11-09730-5),
- Lotnictwo we współczesnych konfliktach zbrojnych 1945-2003 (Warszawa, 2004, Wyd. Bellona, ISBN 83-11-09722-4),
- 100 lotników stulecia (razem z Andrzejem Przedpełskim, Warszawa, 2003, Wyd. Bellona, ISBN 83-11-09551-5),
- Najkrócej żyją motyle: lotnictwo rozpoznawcze wciąż niezbędne (Warszawa, 1996, Wyd. Bellona, ISBN 83-11-08628-1),
- Skrzydła i pamięć. Fakty-wydarzenia-ludzie lotnictwa (Wyd. Fundacja Historia i Kultura, Warszawa 2012, ISBN 978-83-11-12395-3),
- Podniebny balet. Zespoły pilotażowe polskiego lotnictwa wojskowego (Wyd. Fundacja Historia i Kultura, Warszawa 2013, ISBN 978-83-11-12863-7).
Ordery, odznaczenia i wyróżnienia
Jerzy Gotowała to postać, która zdobyła wiele odznaczeń i wyróżnień za swoją służbę. Poniżej przedstawiamy listę jego osiągnięć i nagród:
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski – 1991,
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 1981,
- Złoty Krzyż Zasługi – 1975,
- Srebrny Krzyż Zasługi – 1969,
- Złoty Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”,
- Srebrny Medal Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny,
- Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju”,
- Srebrny Medal „Za zasługi dla obronności kraju”,
- Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju”,
- Odznaka Pilota Wojskowego,
- Tytuł Honorowy i Odznaka „Zasłużony Pilot Wojskowy PRL” – 1988.
Przypisy
- Lotnictwo w operacjach wojskowych 1914-2000 w bazie „Prace badawcze” portalu Nauka Polska (OPI).
- Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990 t. I: A-H, Toruń 2010, s. 454.
- Czmur, Wójcik 2003, s. 53.
- Czmur, Wójcik 2003, s. 52.
- Czmur, Wójcik 2003, s. 51.
- M.P. z 2012 r. poz. 75.
- Zieliński 2015, s. 134.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Eugeniusz Zagłoba-Kaniowski | Bronisław Jakubowski | Feliks Borecki | Jerzy BondorowskiOceń: Jerzy Gotowała